• Op 26 september zijn er in Duitsland landelijke verkiezingen.
  • Armin Laschet (60) en Markus Söder (54) zijn nog in de race om kanselierskandidaat namens CDU/CSU te worden.
  • CDU/CSU gaan aan kop in de peilingen, gevolgd door de Groenen en de SPD.

Angela Merkel zwaait na zestien jaar af als bondskanselier na de Duitse verkiezingen op 26 september. Zoveel is in ieder geval zeker.

De strijd om haar opvolging is nog niet beslist. 

Zondag kwamen de leidinggevenden van de Duitse christendemocratische zusterpartijen CDU en CSU bijeen om zich te buigen over Merkels opvolging.

Markus Söder van de CSU zei als eerste bereid te zijn om de kanselierskandidaat voor de christendemocraten te worden. Niet veel later maakte ook zijn belangrijkste concurrent Armin Laschet (CDU) zijn kandidatuur bekend.

"Söder en ik hebben vandaag een lang gesprek gehad. Wij hebben ons bereid verklaard om ons kandidaat te stellen voor het kanselierschap", vertelde CDU-partijleider Laschet op een gezamenlijke persconferentie. Hij voegde eraan toe dat spoedig de kandidaat wordt gekozen, zonder een specifieke datum te noemen.

Wie zijn deze twee mannen? En wat moet je nog meer weten over de Duitse verkiezingen? Een overzicht.

Söder is de populaire deelstaatpremier van Beieren

Markus Söder. Foto: EPA/Lukas Barth-Tuttas
Markus Söder. Foto: EPA/Lukas Barth-Tuttas

De 54-jarige Söder, deelstaatpremier van Beieren en leider van de rechtsere Beierse zusterpartij CSU, is de favoriet volgens de peilingen. Hij is erin geslaagd de CSU, die het na de Beierse verkiezingen zwaar te verduren had, te stabiliseren.

Söder neemt publiekelijk afstand van de radicaal-rechtse partij AfD en streeft naar een klimaatbeleid dat kiezers moet terugwinnen van de Groenen, een partij die in Beieren de afgelopen jaren flink is gegroeid. Een coalitie met de Groenen is wat hem betreft mogelijk.

De 54-jarige jurist en oud-journalist geldt als zeer invloedrijk binnen de christendemocraten. Officieel mag hij als CSU-leider Merkel niet opvolgen. In de partijregels staat dat de minister-president van Beieren nooit partijvoorzitter, en dus geen bondskanselier kan worden.

Slechts twee keer is er een uitzondering op deze regel gemaakt en zijn er toch CSU-kandidaten voorgedragen door de alliantie CDU/CSU: Franz-Josef Strauß verloor de landelijke verkiezingen van Helmut Schmidt (SPD) en Edmund Stoiber van Gerhard Schröder (SPD). Geen goed voorteken dus.

Gematigde Laschet is een geestverwant van Merkel

Armin Laschet. Foto: EPA/Sascha Steinbach
Armin Laschet. Foto: EPA/Sascha Steinbach

Laschet (60) is deelstaatpremier van Noordrijn-Westfalen, gematigd en sinds januari voorzitter van de CDU. Hij geniet de voorkeur van de CDU-partijtop.

Zijn politieke loopbaan begon hij in 1989 als raadslid in Aken, gevolgd door zijn verkiezing in de Bondsdag in 1994. In 1999 werd hij verkozen tot lid van het Europees parlement, waarin hij tot 2005 zitting had.

Nadien had hij namens de CDU als lid en fractievoorzitter zitting in het parlement van de deelstaat Noordrijn-Westfalen, het industriële hart van Duitsland. In 2017 werd hij benoemd tot minister-president van die deelstaat.

“De kernwaarde van de CDU is niet het behoudende, het christelijke mensbeeld staat boven alles”, is een van zijn stokpaardjes. Het is zijn stellige bedoeling om de partijkoers van de CDU onder Merkel voort te zetten.

Wie ligt er voor in de peilingen?

Volgens een recente peiling van de publieke omroep ARD maakt Söder meer kans om de overwinning binnen te slepen voor CDU/CSU dan Laschet. Ruim de helft van de Duitsers ziet in Söder een goede kanselierskandidaat, tegenover net geen 20 procent voor Laschet.

Wanneer hakken CDU en CSU de knoop door?

De christendemocraten staan onder groeiende druk om een kanselierskandidaat te kiezen. De Duitse boulevardkrant Bild sprak al van een "weekend van de waarheid".

Laschet zei tegen Bild am Sonntag dat hij met het oog op de stemming in de partij "zeer snel" een besluit wil zien over de nieuwe kanselierskandidaat. De CSU-fractievoorzitter in de Bondsdag, Alexander Dobrindt, zei echter tegen verslaggevers dat de keuze naar verwachting "in de komende twee weken" valt.

Tegen wie moet Laschet of Söder het opnemen?

Olaf Scholz. Foto: EPA/Philipp Guelland
Olaf Scholz. Foto: EPA/Philipp Guelland

Minister van Financiën Olaf Scholz is als kanselierskandidaat van de sociaaldemocratische SPD gekozen. Hij zet zich de afgelopen maanden steeds meer af tegen Merkels strikte begrotingsdiscipline en wil een ruimhartiger uitgavenpatroon door de overheid.

De Groenen (Bündnis 90/Die Grünen) hebben zoals gebruikelijk een leidersduo dat bestaat uit een vrouw en een man. Dit keer zijn dat Annalena Baerbock en Robert Habeck. Grote vraag is wie er kandidaat is voor het kanselierschap, want dat kan er maar eentje zijn. Dat willen de Groenen op 19 april beslissen.

De rechts-populistische AfD, de grootste Duitse oppositiepartij, besloot zaterdag op haar partijcongres om de keuze voor hun topkandidaat nog voor zich uit te schuiven.

Wat zeggen de peilingen?

Volgens een recente peiling van Kantar kan CDU-CSU rekenen op 27 procent van de stemmen. Daarmee zou de christendemocratische alliantie als grootste uit de bus komen.

De groenen komen met 22 procent op plek twee, de SPD is goed voor 15 procent en de AfD scoort 11 procent.

Op basis van de peilingen lijkt een zwart-groene coalitie (CDU/CSU plus de Groenen) de meest logische uitkomst. Dat zou voor het eerst zijn op federaal niveau. In grote Duitse steden en enkele deelstaten hebben de twee partijen al wel samen bestuurd.

Een minder voor de hand liggende coalitie is onder meer een progressieve regering geleid door de Groenen of de SPD, samen met de voormalige communisten van Die Linke. Dan zou CDU/CSU voor het eerst sinds de kabinetten-Schröder (1998-2005) niet meeregeren.

Lees meer over Duitsland: